اثر کاهش سطح پروتئین جیره و استفاده از لیزین و متیونین محافظت‌شده بر عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین در اوایل دوره شیردهی

سابقه و هدف: در مطالعات پیشین در جیره‌های کم پروتئین، عمدتاً از منابع خالص متیونین یا منابع توأم لیزین و متیونین استفاده ‌شده و در مطالعات محدودی از منبع خالص لیزین محافظت‌شده جهت متعادل کردن نسبت لیزین به متیونین استفاده ‌شده است. به نظر می‌رسد که بررسی اثر استفاده انفرادی و هم‌زمان اسیدهای آمینه محافظت‌شده لیزین و متیونین در جیره‌های کم پروتئین برای دست‌یابی به حداکثر عملکرد خصوصاً در اوایل دوره شیردهی مفید باشد. بنابراین هدف از این مطالعه، بررسی اثر کاهش سطح پروتئین جیره و استفاده انفرادی و هم‌زمان از اسیدهای آمینه محافظت‌شده لیزین و متیونین بر تولید و ترکیبات شیر و غلظت متابولیت های شیمیایی خون گاوهای شیرده هلشتاین در اوایل دوره شیردهی بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه از 8 رأس گاو شیرده هلشتاین با میانگین روزهای شیردهی 37±89 روز در قالب طرح تکرار در زمان در دو دوره سه هفته ای (17 روز عادت دهی و 4 روز نمونه گیری) استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره پایه فرموله شده با 17/8 درصد پروتئین خام، 2) جیره فرموله شده با 16/5 درصد پروتئین خام به‌علاوه 6 گرم در روز لیزین محافظت‌شده ، 3) جیره فرموله شده با 16/5 درصد پروتئین خام همراه با 13 گرم در روز متیونین محافظت‌شده ، 4) جیره فرموله شده با 16/5 درصد پروتئین خام همراه با 6 گرم لیزین و 13 گرم متیونین محافظت‌شده از تجزیه شکمبه‌ای بودند. یافته‌ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که ماده خشک مصرفی، درصد چربی و پروتئین شیر، نسبت مولی اسیدهای چرب فرار، pH مایع شکمبه و قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند (0.05P). اما در مقایسات مستقل بین تیمار لیزین و متیونین محافظت‌شده در تولید شیر و بازدهی خوراک مصرفی اختلاف معنی‌داری وجود نداشت (0.05P) غلظت نیتروژن اوره‌ای شیر نسبت به گروه شاهد شد (به ترتیب 12/36، 12/74، 13/12، نسبت به 15/37). افزودن متیونین و لیزین محافظت‌شده از تجزیه شکمبه‌ای (به‌صورت انفرادی و هم‌زمان باهم) موجب افزایش معنی‌دار غلظت آلبومین و پروتئین کل سرم نسبت به گروه شاهد شد (0.05>P). در گاوهای دریافت‌کننده‌ی متیونین محافظت‌شده از تجزیه شکمبه‌ای غلظت نیتروژن اوره‌ای سرم نسبت به تیمار شاهد کمتر بود (0.05>P). افزودن متیونین محافظت‌شده از تجزیه شکمبه‌ای (به‌صورت انفرادی و هم‌زمان با لیزین) موجب افزایش معنی‌دار غلظت گلوکز سرم گاوها در اوایل دوره شیردهی شد (0.05>P). نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که با کاهش میزان پروتئین جیره از 17/8 درصد به 16/5 درصد در اوایل دوره شیردهی و استفاده از اسیدهای آمینه محافظت‌شده لیزین و متیونین بدون تأثیر منفی بر عملکرد، بازده استفاده از نیتروژن خوراک افزایش یافت. همچنین نتایج حاصل از این مطالعات نشان داد که استفاده توأم از لیزین و متیونین محافظت‌شده از تجزیه شکمبه‌ای نسبت به استفاده انفرادی از آن‌ها سبب بهبود بیشتری بر عملکرد گاوهای شیرده در اوایل دوره شیردهی شد.